George Maduro – oorlogsheld en naamgever van Madurodam
Maduro in zijn parade-uniform, Haags Gemeentearchief

George Maduro – oorlogsheld en naamgever van Madurodam

Bijna elk Haags kind heeft wel eens een bezoek gebracht aan miniatuurstad Madurodam. Maar lang niet iedereen weet dat Madurodam is vernoemd naar verzetsheld George Maduro.
Wie was hij? 

George Maduro als kind.jpg

George Maduro, Madurodam

Van Curaçao naar Den Haag

Op 15 juli 1916 wordt George geboren op Curaçao. De welgestelde Joodse familie Maduro is eigenaar van het succesvolle handelsbedrijf S.E.L. Maduro & Sons. George is voorbestemd om in deze voetsporen te treden. Als hij tien jaar oud is, wordt George naar Nederland gestuurd om voortaan in Den Haag naar school te gaan. Als hij achttien is geworden, gaat hij rechten studeren aan de Universiteit Leiden.

Dienstplicht en mobilisatie

Al in zijn studententijd wordt hij meerdere keren tot dienstplicht opgeroepen. Door de Duitse dreiging besluit Nederland op 28 augustus 1939 het leger te mobiliseren. Ook George moet zich melden. Hij wordt aangesteld als reserveofficier van de Nederlandse Cavalerie. In 1941 vraagt zijn vriend Erik Hazelhoff Roelfzema, de latere ‘soldaat van Oranje’, hem om mee te vluchten naar Engeland, maar George weigert en blijft in Nederland.

George Maduro, Madurodam

Slag om de Residentie

Den Haag is een strategische en symbolische plek voor de Duitsers omdat de regering en het koningshuis hier zetelen. De Duitsers doen op 10 mei 1940 een poging om de regeringsstad in te nemen. De Slag om Den Haag wordt ingezet maar Nederland vecht hard terug. Tijdens de nacht van 9 op 10 mei worden Duitse parachutisten op belangrijke posities rondom Den Haag gedropt om zo de residentie te omsingelen en in te nemen.

Duitse parachutisten, H. Lamme, 1940, Haags Gemeentearchief

De strijd bij Villa Dorrepaal

Een van de plekken is Villa Dorrepaal, naast de brug over de Vliet in Voorburg. De Duitse parachutisten bezetten de villa en nemen de brug onder vuur. George krijgt het bevel om met zijn mannen de villa te heroveren. De mannen van George zijn maar met weinigen en hebben maar één mitrailleur tot hun beschikking. Maar George komt met een slimme oplossing.

Villa Dorrepaal, ca. 1935, Haags Gemeentearchief

Uniform.jpg

Uniform George Maduro, Haags Historisch Museum

Een heldendaad

George laat de miltrailleur op verschillende posities rondom het huis opstellen en de villa onder vuur nemen. Dit geeft de verschanste Duitsers het idee dat ze van alle kanten beschoten worden en ingesloten zijn. Met gevaar voor eigen leven rent George Maduro de brug over. Gevolgd door zijn manschappen gaat Maduro de bezette villa binnen. De Duitsers hebben zich verschanst in de kelder.  Na een kort vuurgevecht geven zij zich over en worden zij krijgsgevangen gemaakt.

Arrestatie en verzet

In de hectische meidagen van 1940 wordt Maduro kort na de capitulatie gearresteerd. Hij wordt opgesloten in de Scheveningse gevangenis ‘Oranjehotel’. Hij weigert namen te leveren en wordt uiteindelijk vrijgelaten. Hierop besluit hij zich aan te melden bij het verzet waar hij zich onder andere op spionagewerk stort. In 1941 belandt hij wederom in de gevangenis. In december 1941 wordt hij na maanden eenzame opsluiting vrijgelaten. Zelf verklaart hij hier later over: ”Ik ben er anders uit gekomen dan ik erin ben gegaan”. Toch weerhoudt deze ervaring hem er niet van om zijn verzetswerk voort te zetten.

Gang in het Oranjehotel, foto Arjan de Jager, Oranjehotel

Onderduiken en Joodse afkomst

Na zijn vrijlating weet George dat hij veel kans loopt om opnieuw opgepakt te worden. Bovendien geven de Duiters in de zomer van 1942 het bevel dat alle reserveofficieren zich moeten melden. George weigert dit te doen en besluit onder te duiken. Hij verblijft op diverse adressen in Den Haag, maar weigert binnen te blijven en vertoont zich regelmatig op straat. Ook blijft hij weigeren om ondanks zijn Joodse afkomst een Jodenster te dragen. De letter J die in zijn persoonsbewijs staat, wordt ook afgeknipt.

Persoonsbewijs Maduro, Haags Historisch Museum

Registratiekaart Maduro.jpg

Registratiekaart Maduro in Dachau, 1945, Arolsen Archives

Vluchtpoging naar Engeland

In 1943 besluit George samen met verzetsvriend Oncko om naar Engeland te vluchten. Zij willen zich daar aansluiten bij de Nederlandse strijdkrachten. Onderweg naar Engeland worden ze verraden en gearresteerd. Na enkele maanden gevangenschap in Saarbrücken wordt George Maduro in november 1944 op transport gezet naar concentratiekamp Dachau. Kort daarna, op 9 februari 1945, bezwijkt George tijdens zijn gevangenschap aan vlektyfus.

Miniatuurstad Madurodam

Voor zijn inname van Villa Dorrepaal ontvangt Maduro postuum in 1946 de Militaire Willems-Orde. Om hem te herdenken schenken zijn ouders en zus na de oorlog het startkapitaal voor een miniatuurstad in Den Haag. Het park heet voortaan Madurodam. Vandaag de dag wordt zo de herinnering aan de heldendaden van George levend gehouden en overgebracht.

Miniatuurstad Madurodam, Madurodam

George Maduro in uniform.jpg

Maduro in zijn parade-uniform, Haags Gemeentearchief

Meer weten?

Het Haags Historisch Museum beheert enkele objecten uit het nalatenschap van George Maduro. In de collectie bevinden zich onder andere uniformen, een reiskoffer en zijn persoonsbewijs.

Meer lezen?

  • Kathleen Brandt-Carey, Ridder zonder vrees of blaam: Het leven van George Maduro 1916-1945 (Het Spectrum, 2016).
  • Stripboek George Maduro – Held van Curaçao tot Madurodam, door Franky Drappier en Jan Kragt (Stichting Eureducation, 2016).
Tickets
Tickets